Hr. J.A. Putters - Oorlogsslachtoffers uit Betuwe-West

Oorlogsslachtoffers uit gemeenten Buren, Culemborg en West Betuwe
Oorlogsslachtoffers West- Betuwe
Ga naar de inhoud

Hr. J.A. Putters

Gemeente Buren > Burgerslachtoffers > Buren
Achternaam: Putters
Voornamen: Johannes Albertus
Voorletters: J.A.
Beroep: Landarbeider
Geboorteplaats: Buren
Geboortedatum: 13-02-1917
Overlijdensplaats: Omg. van Bützow-Dreibergen
Overlijdensdatum: 18-05-1945
Laatst bekende adres:
Tielseweg 10 in Buren (Gld)
Begraafplaats: onbekend in Duitsland
Land: Duitsland
Gedenkboek 42

De ouders van Johan waren Albertus Putters (1877-1950) en Gerrigje Gozwina Grizel (1889-1949), beide uit Buren. Ze trouwden op 26 november 1914 in Buren en kregen samen acht kinderen:
  • Hendrikus (*1915)
  • Johannes Albertus "Han" (*1917)
  • Wilhelmina (*2 februari 1918), gehuwd met Jan Jacob van Dijk (*1912)
  • Martinus (*23 juni 1919)
  • Alberta (*21 februari 1921)
  • Finus (*30 mei 1922)
  • Marie (*22 augustus 1927)
  • Gerrit (*6 februari 1935)

Het gezin woonde op de Tielseweg 10 in Buren.
Han bevond zich sinds 16 juni 1944 in het tuchthuis te Hameln. Han was vanwege een oorlogseconomisch delict (Kriegswirtschaftliches Verbrechen) het zgn. "zwart slachten" veroordeeld tot gevangenschap. Hij is net als andere tot tuchthuis veroordeelde Nederlanders in Hameln gevangen gezet als niet-politieke gevangene. Hij moest net als alle andere geïnterneerden, dagelijks zo'n 350 stuks papieren zakken maken.

Op 3 april 1945 werd het werkkamp Holzen bij Hecht-Esschershausen, dat ressorteerde onder het tuchthuis Hameln geëvacueerd, vanwege de naderende Geallieerden. De Duitsers wilden niet dat zij zouden zien op welke manier zij gevangenen behandelden, daarom ontruimden zij veel kampen en gevangenissen in de eindfase van de oorlog.
Na de ontruiming van de gevangenis is Johan op transport gezet. Dit ging via Coswig – Dessau -Liebenwerda - Berlin/Luckau naar Bützow/Dreibergen in Noord-Duitsland, waar het op 27 april 1945 aankwam. Het transport vond soms per trein plaats, maar ook werden de gevangenen te voet voor de Geallieerden uitgedreven. Volgens een medegevangene, de heer Rudolf Zurek, hebben van de ongeveer 550 gevangenen die in Hameln of  Eschershausen op transport werden gesteld, minder dan 250 gevangenen de tocht  overleefd. Zij stierven aan uitputting, ziekten en mishandeling. Han was bij aankomst in Dreibergen in zeer slechte gezondheidstoestand.

Op 3 mei 1945 werd Dreibergen door de Russen bevrijd. Han is toen nog ongeveer twaalf dagen ter plaatse gebleven voor herstel van zijn gezondheid.
Omstreeks 13 mei 1945 trachtte hij op eigen gelegenheid naar huis te vertrekken, maar keerde echter de volgende dag terug, doordat hij nog te zwak was. Een en ander wordt bevestigd door A.Schuldt, Rühnerstr.3 te Bützow. Twee dagen later vertrok hij in nog zeer verzwakte toestand opnieuw, ondanks het afraden van de familie Schuldt. Sindsdien werd niets meer van of over hem vernomen en moet worden aangenomen, dat hij in de omgeving van Dreibergen is bezweken.
Aangezien bekend is dat vele ex-gevangenen op eigen gelegenheid vanuit Bützow/Dreibergen naar Nederland terugkeerden, mag worden aangenomen, dat van Russische zijde geen tegenwerking van belang werd ondervonden.



De gevangenis en penitentiaire inrichting Bützow-Dreibergen, nabij Rostock had een capaciteit van gemiddeld 900 gevangenen, maar in 1944 waren het er maar liefst 3000, met alle gevolgen van dien.
In 1942 werden 16 gevangenen van het nazi-regime hier geëxecuteerd en in 1945 zelfs 43 gevangenen, velen van hen zonder proces. Totaal overleden in die periode 770 gevangenen aan de mensonterende  gevangenisomstandigheden, waarvan de meesten in de laatste oorlogsweken.
Op 3 mei 1945 bevrijdde Russische troepen ook deze gevangenis.

De conclusie van een onderzoek van  het Rode Kruis naar de omstandigheden van de verdwijning van Johannes Albertus  PUTTERS, geb. 13-2-1917 te Buren luidt dan ook:
"Het is met aan zekerheid  grenzende waarschijnlijkheid dat hij op of omstreeks 18 Mei 1945 in de omgeving  van Bützow-Dreibergen om het leven is gekomen."
's-Gravenhage, 3 Mei 1950
Afd. Doc. Opsporing

Voor de familie Putters is het na al deze jaren nog steeds niet te verteren dat er nog steeds geen duidelijkheid is wat er precies met Han is gebeurd en waar hij uiteindelijk begraven is.
Terug naar de inhoud