Dhr. P. de Vos - Oorlogsslachtoffers uit Betuwe-West

Oorlogsslachtoffers uit gemeenten Buren, Culemborg en West Betuwe
Oorlogsslachtoffers West- Betuwe
Ga naar de inhoud

Dhr. P. de Vos

Gemeente Culemborg > Burgerslachtoffers
Achternaam: Vos
Tussenvoegsels: de
Voornamen: Peter
Voorletters: P.
Beroep: Los arbeider/ handelaar in groenten en fruit        
Geboorteplaats: Culemborg
Geboortedatum: 06-10-1912
Overlijdensplaats: Kdo. Husum-Schwesing, Neuengamme
Overlijdensdatum: 05-11-1944
Begraafplaats: Nederlands ereveld Loenen
Gemeente: Apeldoorn
Provincie: Gelderland
Vak: A
Nummer: 280

Foto afkomstig van www.ogs.nl

Veerweg

Jan de Vos, vader van Peter

De ouders van Peter waren de Culemborgse arbeider Jan de Vos (1885-1974) en Cornelia van Beusekom (1892-1984) uit Gameren. Ze trouwden op 21 oktober 1910 in Culemborg en kregen samen de volgende kinderen:
  • Teuntje Adriana (*1911-1911)
  • Peter (1912-1944)
  • Jurrianus (1913-1915)
  • Angenelis (*1915)
  • Jurrianus (1916-1974), getrouwd met Cornelia Maria Bouwens (1920-1973)
  • Teunis Marinus (*1918)
  • Meindert (1919-1968),  kwam om het leven door motorongeluk
  • Gerrit Jan (*1921-2008)
  • Jan Cornelis (1922-1922)
  • Jan Cornelis (*1924)
  • Neeltje Angeneska (1928-2016), trouwde in 1950 in Culemborg met Jan Heijkoop (1928-2022)
  • Cornelia (1929-2015)
  • Willem (1934-1936)
  • Wilhelmina (*1935)
Dit gezin woonde aan de Parallelweg 19 in Culemborg.

Peter de Vos

Peter de Vos trouwde op 3 mei 1939 in Buurmalsen met de in Geldermalsen geboren Aleida Wilhelmina "Poleida" Schook  (*1916). Ze woonden daarna een tijdje op de Zalenstraat 18. Daarna verhuisden ze naar de Veerweg en daar werd in oktober 1941 ook hun zoontje Jan Cornelis geboren. Hij overleed in 2017.  
Peter was van beroep los arbeider en landarbeider. Hij vertrok in januari 1942 vrijwillig voor tewerkstelling als transportarbeider naar Berlijn. Op 3 juli 1942 keerde hij weer terug.
Hij werd na verraad op 16 augustus 1942 door de Wachtmeister Künzel van de Arbeids-Kontrole dienst gearresteerd o.a. vanwege illegale slacht. Een dag later werd hij op transport gesteld naar kamp Amersfoort. Hierna kwam Peter in concentratiekamp Neuengamme terecht.  

Op 28 augustus 1944 gaf Hitler het bevel de Duitse Noordzeekust van Nederland tot Denemarken te beveiligen tegen de gevreesde landingen van de geallieerden op de Noordzeekust. Hiervoor werd het verdededigingswerk de Friesenwal aangelegd. Dit was een geul van vier meter diep en vijf meter breed met hier en daar bunkers. Op 25 september 1944 werden hiervoor 1500 gevangenen uit 14 landen, w.o. Peter, van Neuengamme in veewagons op transport gesteld naar Husum Schwesing. Zij werden ondergebracht in een leegstaand barakkenkamp bestemd voor 400 personen aan de spoorlijn Flensburg-Husum in het dorp Husum-Engelsburg.
In oktober 1944 kwam er een tweede transport uit Neuengamme en werden nog eens 1000 gevangenen ondergebracht in het overvolle kamp.
Zij werkten 7 dagen per week, 12 uur per dag. In de regentijd van de herfst van 1944 moesten deze ze met eenvoudige schoppen werken in de natte en zware kleibodem. De gevangenen waren nauwelijks gekleed en geschoeid. Bovendien hadden velen open wonden en besmettelijke ziekten. Ze aten rauwe wortels en aardappelen en raakten ernstig ondervoed.
's Morgens en 's avonds werden de dwangarbeiders door de straten van Husum gedreven. Bij overlijden moesten de inwoners van Husum hun lijken naar het kerkhof op de Ostfriedhof brengen.
In de periode september-december stierven in Schwesing zo'n 400 gevangenen,
waaronder de 32-jarige Peter op 5 november 1944.
Twee weken later was de Friesenwal als gevolg van de nieuwe militaire situatie alweer nutteloos geworden, waarop het kamp Husum-Schwesing werd gesloten. Alle overlevenden werden weer teruggebracht naar Neuengamme.

 
Op het monument op de plaats van voormalig kamp Husum-Schwesing staat een aandenken aan Peter. Een van de metalen platen draagt zijn naam.

Met dank aan de schoondochter van Peter voor de familiefoto's
Terug naar de inhoud